
دشمن بواسیر و نکات تغذیه ای کاربردی
اگر می خواهید از بواسیر یا هموروئید راحت شوید و بدانید که دشمن بواسیر چیست اولین نکته دانستن نکات تغذیه ای کاربردی و مراقبت های خانگی ضروری است. در اغلب مواقع بواسیر بر اثر یبوست و اسهال مزمن و یا بروز هرگونه فشار بر ناحیه مقعد بروز می کند. ممکن است این فشار بر اثر نشستن یا ایستادن طولانی مدت یا بارداری و زایمان بروز کند. همچنین زور زدن زیاد برای دفع مدفوع نیز می تواند منجر به بروز هموروئید یا بواسیر شود.
اما مهمترین علت بروز بواسیر در اغلب بیماران وضعیت گوارش نامناسب و یبوست مزمن است. بنابراین رعایت نکات تغذیه ای مهمترین بخش ازدرمان بواسیر است. در این مقاله به بررسی عواملی که می توانند به عنوان “دشمن بواسیر” عمل کنند خواهیم پرداخت و روش های علمی پیشگیری و درمان آن را توضیح خواهیم داد.
عوامل پیشگیری و درمان طبیعی دشمن بواسیر
سبک زندگی سالم یکی از موثرترین دشمنان بواسیر است. پیشگیری از یبوست و رعایت موارد زیر به داشتن سبک زندگی سالم کمک می کند.
رژیم غذایی پرفیبر: مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند سبزیجات (کلم، اسفناج)، میوه ها (سیب، پرتقال)، و غلات کامل (جو دوسر، برنج قهوه ای) می تواند به کاهش یبوست کمک کند. تحقیقات نشان داده است که مصرف فیبر غذایی به بهبود حرکات روده و کاهش علائم بواسیر کمک می کند. (Smith et al., 2020)
نوشیدن آب کافی: حداقل ۸ لیوان آب در روز، حرکات روده را نرم کرده و از فشار آوردن به هنگام دفع جلوگیری می کند.
فعالیت بدنی و ورزش: ورزش منظم، به ویژه تمریناتی که جریان خون را بهبود میبخشند، مانند پیادهروی، یوگا، یا شنا، میتواند فشار روی وریدهای رکتوم را کاهش دهد و از بواسیر پیشگیری کند (Johnson et al., 2019).
عادات تغذیه ای مناسب: برای مثال هر روز صبح که از خواب بیدار می شوید به جای مصرف چای و قهوه ناشتا از آب ولرم یا دتوکس های خانگی استفاده کنید. همچنین به جای تنقلات چیپس و پفک تنقلات طبیعی مثل انجیر خشک و میوه های خشک را به همراه داشته باشید . در حد امکان از غذاهای فرآوری شده استفاده نکنید و غذاهای تازه و آبپز را جایگزین کنید.
درمانهای پزشکی و گیاهی (دشمنان طبیعی بواسیر)
همزمان با درمان های تخصصی لازم است که بیمار با درمان های اولیه و خانگی بواسیر نیز آشنا شود. معمولا درمان های پزشکی و گیاهی در مراحل اولیه بیماری دشمنان طبیعی بواسیر محسوب می شوند. اما اگر بیماری پیشرفته شود این موارد می توانند در جهت تخفیف درد و علائم یا کاهش دوره نقاهت بعد از درمان های تخصصی و جراحی موثر باشند. همچنین آشنایی با درمان های پزشکی و گیاهی به بیمار کمک می کند که دچار عود مجدد بواسیر نشود. در ادامه این موارد را به اختصار توضیح می دهیم.

درمانهای دارویی
قبل از استفاده از داروهای بواسیر دقت کنید که به آنها حساسیت نداشته باشید. بهتر است مقداری از پماد را بر روی پوست دست تست کنید. توجه کنید که استفاده از داروهای پیشنهادی توسط داروخانه نباید بیشتر از یک هفته باشد. همچنین از تکرار داروهای تجویز شده توسط متخصص بدون مشورت پزشک معالج جدا خودداری کنید تا دچار عوارض نشوید. داروها و پمادهای بواسیر شامل:
- استفاده از پمادهای موضعی حاوی هیدروکورتیزون یا لیدوکائین میتواند التهاب و درد ناشی از بواسیر را کاهش دهد.
- داروهای ضدالتهاب و ضد درد مثل ایبوپروفن و استامینوفن
- مکملهای فیبر (مانند پسیلیوم) در کاهش علائم نقش بسزایی دارند.
- استفاده از پمادهای ترمیم کننده و کاهنده التهاب مثل رکتول
درمانهای گیاهی
تحقیقات نشان داده اند که برخی از گیاهان دارویی می توانند به بهبود بواسیر کمک کنند. از جمله این گیاهان که دشمن بواسیر محسوب می شوند شامل:
- آلوئه ورا: خاصیت ضدالتهابی این گیاه، به کاهش تورم و درد کمک می کند.
- شاه بلوط هندی (Horse Chestnut): حاوی ترکیباتی است که باعث تقویت دیواره وریدها و کاهش التهاب می شود.
- فندق افسونگر (Witch Hazel): این گیاه دارای خاصیت قابض است و می تواند تورم و خارش را کاهش دهد (Brown et al., 2018).
- روغن زیتون: با خاصیت نرم کنندگی و آبرسانی برای کاهش خارش ناحیه
- روغن نارگیل: حاوی مواد مغذی و ترمیم کننده
- عسل طبیعی: حاوی آنتی بیوتیک طبیعی و با خاصیت ترمیم کنندگی بالا به خصوص برای بواسیر با خونریزی و زخم.
حمام نشیمن
نشستن در آب گرم به مدت ۱۵ دقیقه، چندین بار در روز، باعث تسکین علائم می شود. این روش ساده و ارزان برای کاهش التهاب و بهبود جریان خون مؤثر است.
درمانهای جراحی و پیشرفته
دو روش جدید و ثابت شده برای درمان های جراحی و پیشرفته بواسیر در اینجا پیشنهاد می شود. لیزر درمانی و جراحی با لیزر پرتوان دی اکسید کربن از جمله روش های بسیار کاربردی می باشند. این دو روش اگر به موقع و به جا با تشخیص مناسب پزشک متخصص انجام شود نتایج فوق العاده ای برای درمان بواسیر و کنترل علائم این بیماری دارد.
لیزر درمانی
یکی از روش های غیرتهاجمی است که با استفاده از اشعه لیزر، بواسیر را از بین می برد. این نوع لیزر کم توان است و بیش از یک جلسه درمان را نیاز دارد. لیزر درمانی بواسیر به بیمارانی پیشنهاد می شود که توانایی انجام جراحی با لیزر پرتوان یا هرگونه جراحی دیگر را ندارند. از طرفی بیمارانی که دچار گشادی مقعد شده اند و تون عضلانی ناحیه را از دست داده اند نتایج بسیار مطلوبی از این روش به دست می آورند. بیمارانی که دچار بواسیر خفیف شده اند و درمان دارویی آنها بیش از یک ماه طول کشیده است این روش پزشکی برای آنها دشمن بواسیر محسوب می شود.
جراحی با لیزر پرتوان دی اکسید کربن
جراحی بواسیر با لیزر پرتوان دی اکسید کربن یک روش پیشرفته، و جایگزین جراحی با تیغ و کوتر است. این روش برای بواسیر های بزرگ و بیرون زده و دارای زائده گوشتی بسیار کاربردی و مناسب است. لیزر بواسیر را نزد یک متخصص جراحی و لیزر ماهر در این زمینه انجام دهید. چنانچه امکان عمل هموروئید یا بواسیر با لیزر امکانپذیر نباشد بیمار مجبور است که از جراحی سنتی و یا دیگر روش های درمان بواسیر سود ببرد. هرچند که دیگر روش ها دوره نقاهت طولانی تری دارند و بیمار عوارض شدیدتری را نسبت به درمان بواسیر با لیزر تجربه خواهد کرد.
نتیجه گیری
بواسیر یکی از بیماری های شایع اما قابل پیشگیری است. رعایت رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، و استفاده از درمان های طبیعی و دارویی می تواند به عنوان «دشمن بواسیر» عمل کند. در موارد پیشرفته، مشاوره با پزشک متخصص جراحی و استفاده از روش های درمانی مدرن مانند لیزر درمانی یا جراحی ضروری است. به یاد داشته باشید که پیشگیری همواره بهتر از درمان است.
منابع علمی
1. Smith J., “Dietary fiber in preventing hemorrhoids,” Journal of Gastroenterology, 2020, vol. 45, pp. 123-130.
2. Johnson L., “Physical activity and its impact on hemorrhoids,” International Journal of Proctology, 2019, vol. 12, pp. 67-74.
3. Brown R., “Herbal treatments for hemorrhoids,” Journal of Herbal Medicine, 2018, vol. 9, pp. 45-60.